Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2014

"Γιατί αποτυγχάνουν οι σχέσεις" μέρος 2ο

Οι άνθρωποι δεν βρίσκουν τον έρωτα γιατί στην πραγματικότητα, δεν τον αναζητούν. Και δεν αναφέρομαι στις περιπτώσεις όπου κάποιος καταβάλλει προσπάθεια για να αποφύγει τον έρωτα. Διότι, ακόμη και εκείνοι που θεωρούν ότι δεν φοβούνται τον έρωτα, δεν μπορούν να τον βρουν, επειδή τον ψάχνουν σε λάθος μέρος. Βιώνουν τον έρωτα, αν μπορεί κανείς να τον ονομάσει έτσι, όπως βιώνουν τις περισσότερες εμπειρίες τους, ιδιωτικά και προσωπικά. Ο "άλλος", το αντικείμενο του έρωτα, αποτελεί περισσότερο ένα μέσο για την επίτευξη ενός σκοπού παρά αναπόσπαστο μέλος μιας σύμπραξης. Και είναι λογικό που οι περισσότεροι το αντιλαμβάνονται έτσι, αφού σχεδόν για όλες τις υπόλοιπες εμπειρίες που βιώνει το άτομο στη ζωή του, η ατομικότητα του αρκεί. Όμως ο έρωτας αποτελεί μια ξεχωριστή εμπειρία, τόσο ξεχωριστή ώστε, όσες προσπάθειες και να κάνει κανείς, όσο δυνατός ή προικισμένος κι αν θεωρεί πως είναι, δεν μπορεί να τον επιτύχει μόνος του, χρειάζονται πάντα δύο.

Παρ' όλα αυτά, βλέπω συχνά ανθρώπους να θεωρούν ότι μπορούν να προσεγγίσουν έτσι, ατομικά, τον έρωτα, επειδή αισθάνονται κάτι για κάποιον. Όμως, υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ένα άτομο μπορεί να ποθεί κάποιο άλλο. Και ο έρωτας, δυστυχώς, δεν είναι ο πιο συχνός λόγος. Τις περισσότερες φορές, οι άνθρωποι έλκονται από ανθρώπους που μπορούν να ικανοποιήσουν το αίσθημα κατωτερότητας που νιώθουν. Και, έτσι, βλέπουμε, να περνούν για έρωτας, σχέσεις χωρίς καμία επικοινωνία, καταστάσεις όπου μεταξύ δυο ανθρώπων επικρατούν σχέσεις εξουσίας. Και βρίσκουμε ανθρώπους κολλημένους σε τέτοιες καταστάσεις, που δεν είναι πια ευχάριστες, πόσο μάλλον ερωτικές. Και συνεχίζουν να βρίσκονται εκεί, όχι γιατί τους ωθεί ο έρωτας, αλλά γιατί τους το επιβάλλει το αίσθημα κατωτερότητας. Μπερδεύουν την ταπείνωση, που τους προκαλεί αυτό το αίσθημα, με την εξαφάνιση του εγώ που παρατηρείται στις ερωτικές καταστάσεις. Και ονομάζουν έρωτα την εξάρτηση. Η αλήθεια είναι, όμως, πως στον πραγματικό έρωτα δεν εξασθενεί καθόλου το εγώ, αντιθέτως, το εγώ νιώθει τόσο ισχυρό που καταλαβαίνει ότι οι πανοπλίες και τα τείχη τον εμποδίζουν παρά τον προστατεύουν και αρχίζει να εξερευνά νέους κόσμους.

Αυτό είναι, άλλωστε, ο έρωτας, μια εξερεύνηση σε άλλους κόσμους από τον δικό μας. Ανοίγουμε τον δικό μας κόσμο σε κάποιον και εκείνος ανταποδίδει. Διότι, ο έρωτας, στην πραγματική του κατάσταση, είναι μια μορφή επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων. Και η ύψιστη στιγμή αυτής της επικοινωνίας είναι η ερωτική πράξη, εκεί όπου δυο άνθρωποι καταφέρνουν να πουν, μη λεκτικά, όλα εκείνα που δεν χωράνε σε λέξεις. Και εδώ ακριβώς είναι που το αίσθημα κατωτερότητας δημιουργεί πρόβλημα, επειδή μπλοκάρει αυτήν την επικοινωνία, αναγκάζοντας το άτομο που συμμετέχει σε αυτή την επικοινωνία να δρα λειψά, επιδιώκοντας να κρύψει ένα μέρος του εαυτού. Φανταστείτε, όμως, μια συζήτηση μεταξύ δυο ανθρώπων όπου ο ένας κρύβει κάτι από τον άλλον, είναι σχεδόν αδύνατον να προκύψει κάτι ουσιαστικό από μια τέτοια κουβέντα. Θα είναι μια ανιαρή, στείρα επικοινωνία που θα αποσκοπεί όχι στη δημιουργία αλλά στην ασφάλεια.

Τέλος, ίσως κάποιοι να θεωρούν ότι η θεωρία του Άντλερ είναι μια απαισιόδοξη ερμηνεία και ότι ένα εκ προοιμίου αίσθημα κατωτερότητας, αποτελεί καταδίκη για τον έρωτα. Αλλά στην πραγματικότητα ισχύει το αντίθετο. Διότι η γνώση πως και ο άλλος βιώνει τα ίδια πάθη με εμάς, μπορεί, τελικά, να μας φέρει πιο κοντά. Επειδή, όταν αναγνωρίσεις και κατανοήσεις το δικό σου αίσθημα κατωτερότητας και τις προεκτάσεις που δημιουργεί, γίνεται πολύ πιο εύκολο να κατανοήσεις τη συμπεριφορά του άλλου. Και αυτή είναι η μεγαλύτερη συνεισφορά της θεωρίας του Άντλερ, ότι ίσως μας βοηθήσει να αποφύγουμε τις τόσο καταστροφικές παρεξηγήσεις που γεννιούνται μέσα σε μια σχέση. Να πάψουμε, δηλαδή, να "διαβάζουμε" τις πράξεις των άλλων με γνώμονα το δικό μας αίσθημα κατωτερότητας, βρίσκοντας πίσω από κάθε πράξη του άλλου μια προσωπική προσβολή, και να κατανοήσουμε πως οι πράξεις του καθένα είναι συνέπεια της δικής του αίσθησης κατωτερότητας. Διότι, τα μεγαλύτερα προβλήματα στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων δεν οφείλονται στις ίδιες τις πράξεις αλλά στο πως ερμηνεύουμε τις πράξεις αυτές.

6 σχόλια:

  1. Καλησπέρα! Πού μπορεί κανείς να σου γράψει; Μου αρέσουν πολύ τα κείμενά σου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαριστώ πολύ, αν θελεις, μπορείς να με βρεις στο twitter @aplwsanthrwpos

      Διαγραφή
  2. Και για οσους δεν εχουν twitter?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. όσοι δεν έχουν twitter, μπορούν να μου αφήσουν εδώ το emai τους και θα επικοινωνήσω το συντομότερο

      Διαγραφή
    2. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

      Διαγραφή
  3. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή